سیستم ایمنی کودکان حساسه و خیلی راحت ممکنه تحت تأثیر غذای ناسالم قرار بگیرن. برای همین خیلی مهمه که اصول بهداشت مواد غذایی برای کودکان رو بشناسیم و اونها رو رعایت کنیم تا از بیماری فرزندانمون پیشگیری کنیم. رعایت بهداشت در تغذیه کودک نقش اساسی در حفظ سلامت و تقویت سیستم ایمنی اونها داره. مطالعات بینالمللی نشون داده هر ساله تعداد زیادی بیماری به خاطر غذای آلوده اتفاق میافته که کودکان رو بیشتر از بزرگسالان درگیر میکنه.
خیلی مهمه که با یک سری اصول بهداشت مواد غذایی برای کودکان آشنا بشیم چون اکثر اوقات با رعایت فقط چند نکته ساده مثل: جدا کردن موادغذایی خام از پخته، پخت کامل غذاها و نگهداری درست اون در یخچال یا فریزر میتونیم از بیمار شدن فرزندانمون پیشگیری کنیم. رعایت بهداشت در تغذیه کودک در این زمینه نقش مهمی داره و باعث میشه خطر انتقال میکروبها و بیماریها به حداقل برسه. علاوه بر این موارد، حتما لازمه به کودکمون آموزش بدیم دستهاش رو قبل از خوردن غذا بشوره و یک سری اصول بهداشتی رو رعایت کنه که سالم بمونه و بیمار نشه.
اصول بهداشتی در پخت غذای کودک
شستن دستها و وسایل آشپزخونه قبل از پختن غذا
اولین قدم برای رعایت اصول بهداشتی در تهیه غذای کودک، شستن دستها قبل و در حین آشپزی و آمادهکردن غذاست. مامانهای عزیز حتما دستهاتون رو قبل از تماس با مواد غذایی حداقل ۲۰ ثانیه با آب گرم و صابون بشورید. همینطور از تمیزی وسایلی که هنگام آشپزی استفاده میشه مثل تختههای برش، چاقوها و سایر ظروف مطمئن باشین و وسایل بعد از تماس با مواد خام تمیز شسته و ضدعفونی بشن. رعایت این اصل ساده، نقش بزرگی در جلوگیری از مسمومیت غذایی کودکان داره.
تفکیک مواد غذایی خام از پخته هنگام خرید و نگهداری مواد غذایی
یکی از اشتباهات رایجی که بعضی از والدین عزیز انجام میدن، نگهداری مواد خام مثل گوشت یا مرغ در کنار غذاهای پخته مثل نون هست. این کار باعث انتقال میکروبها از مواد خام به غذای پخته میشه. رعایت بهداشت در تغذیه کودک در این مورد بسیار اهمیت داره، چون آلودگی مواد غذایی میتونه سلامت کودک رو تهدید کنه. برای پیشگیری از این مورد، هنگام خرید کیسههای حاوی گوشت، سبزیجات و سایر مواد خوراکی، کاملا از یکدیگر جدا باشه. همچنین برای نگهداری این غذاها در یخچال هم حتما از ظروف جدا استفاده شه و بهتره مواد خام همیشه در طبقات پایینتر یخچال قرار بگیرن تا قطرات احتمالی روی غذاهای آماده نریزه.
پخت کامل غذاهایی مثل گوشت، مرغ، تخممرغ و…
پخت کامل غذاها یکی از مهمترین اصول بهداشت در پخت غذای کودک محسوب میشه. گوشت نیمپز، تخممرغ عسلی یا مرغی که بهخوبی پخته نشده میتونه حامل باکتریهای خطرناکی باشه. حرارت داخلی گوشت باید حداقل به ۷۵ درجه سانتیگراد برسه تا باکتریها از بین برن.
طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت در سال 2023، بیش از ۷۰٪ موارد مسمومیت غذایی در کودکان به خاطر مصرف غذاهای نیمپز اتفاق میافته. پس خیلی مهمه که از پخت کامل موادغذایی برای کودکان مطمئن شویم.
خرید مواد غذایی از فروشگاههای معتبر
مامان عزیز، یکی از مهمترین قدمها در حفظ بهداشت و سلامت تغذیه کودکان، خرید مواد غذایی از فروشگاههای معتبره مخصوصاً گوشت، مرغ و ماهی رو از قصابیها یا فروشگاههایی بخر که مجوز بهداشتی دارن و شرایط نگهداریشون تمیز و مطمئنه. یادت باشه گوشتهایی که توی دمای نامناسب یا بدون بستهبندی درست فروخته میشن، ممکنه پر از میکروبهای خطرناک و بیماریزا باشن و سلامتی کودک رو به خطر بندازن حتی اگه ظاهرشون خوب به نظر بیاد.
یه مورد دیگهای که متاسفانه این روزها خیلی در فضاهای مجازی زیاد شده، فروش مکملهای غذایی غیرمجاز برای کودکانیست که با عنوانهای مختلفی مثل سویق افزایش وزن، سویق افزایش قد، مکمل غذایی برای افزایش اشتها و … تبلیغ میشن. خیلی از این محصولات که توی پیجها یا کانالهای غیررسمی فروخته میشن، نه مجوز دارن و نه ترکیبشون مشخصه و ممکنه حتی به بدن کودک آسیب بزنن و سلامتیش رو به خطر بندازه.
رعایت بهداشت در تغذیه کودک در این زمینه هم اهمیت زیادی داره، چون استفاده از مکملهای نامعتبر میتونه باعث بروز مشکلات گوارشی یا مسمومیت بشه. پس لطفاً هر محصولی رو فقط از داروخانهها یا برندهای معتبر تهیه کنین و اگر نسبت به محصولی شناخت کافی ندارین، قبل از تهیه و مصرف حتما با مشاور تغذیه یا پزشک اطفال مشورت کنین.
اصول بهداشتی در نگهداری غذای کودک
شاید برات پیش اومده باشه که از غذای کودکت اضافه بیاد و بخوای نگهش داری تا بعداً اون رو میل کنه. یادت باشه رعایت اصول بهداشتی در نگهداری غذای کودک خیلی مهمه، چون اگه غذا درست نگهداری نشه، فاسد میشه و باعث ایجاد مسمومیت مثل دلدرد، تهوع، استفراغ و… بشن. رعایت اصول بهداشتی در تغذیه کودک در این زمینه هم اهمیت زیادی داره تا سلامت و ایمنی غذایی کودک حفظ بشه. برای همین، چند تا نکته ساده ولی خیلی مهم رو برات آوردم که در ادامه باهم بررسی میکنیم.
غذاهای پخته رو زیاد بیرون از یخچال نذار
غذاهایی که برای کودک درست میکنی، نباید بیشتر از دو ساعت بیرون از یخچال بمونن، حتی اگر فضای آشپزخونه خنک باشه. بنابراین بعد از اینکه غذای پخته شده در دمای محیط خنک شد، اون رو توی ظرف تمیز با درب محکم بریز و بذار داخل یخچال.
رعایت اصول بهداشتی در تهیه غذای کودک در این مرحله بسیار مهمه، چون نگهداری نادرست غذا میتونه باعث رشد باکتریها بشه. هر زمان که خواستی از اون غذا برای کودکت گرم کنی باید فقط به اندازه همون وعده گرم کنی نه اینکه کل غذا رو گرم کنی و بعد دوباره غذای گرم شده رو در یخچال بذاری چون با این کار هم ارزش غذایی پایین میاد و هم احتمال آلودگی بالا میره که میتونه باعث مسمومیت کودک بشه.
گرم کردن اصولی غذای کودک
یکی دیگر از اصول بهداشتی در تهیه غذای کودک گرم کردن اصولی غذای کودک است که وقتی میخوای غذای فرزندت رو دوباره گرم کنی، مطمئن شو که کل غذا کاملا داغ شده. گرم کردن نصفه نیمه فقط باعث میشه باکتریها دوباره فعال بشن مخصوصا در مورد غذاهای نشاستهای مثل برنج و ماکارونی خیلی به این موضوع توجه کن که هنگام گرم کردن تمام بخشهای اون کاملا داغ شه تا خطر مسمومیت برای کودک نداشته باشه.
جای درست در یخچال هم مهمه
یکی از اصول بهداشتی در نگهداری غذای کودک در یخچال این هست که غذاهای پخته و آماده مخصوص کودک بهتره در طبقات بالایی باشن تا از آلودگی مواد خام در امان بمونن. گوشت، مرغ یا ماهی خام رو همیشه در طبقات پایینتر بگذار تا اگه آبی ازشون چکه کرد، به غذای کودک نرسه. دمای مناسب یخچال برای نگهداری غذای کودک ۴ درجهست؛ اگه دماسنج یخچال داری، هر از گاهی چک کن تا مطمئن شی دما مناسبه.
غذای مهد یا مدرسه؛ نگهداری هوشمندانه
اگر غذای کودکت رو برای مهد یا مدرسه آماده میکنی، حتماً از ظرفهای دربدار و تمیز استفاده کن. ظرفهای عایق (مثل فلاسکهای غذای کودک) گزینه خیلی خوبی هستن چون دمای غذا رو برای چند ساعت حفظ میکنن. رعایت اصول بهداشتی در تهیه غذای کودک در این موارد اهمیت زیادی داره تا غذای کودک سالم و ایمن بمونه. میتونی میانوعدههایی انتخاب کنی که نیاز به نگهداری در شرایط سرد یا گرم ندارن، مثل مغزها، میوههای تازه و… .
اصول بهداشتی درنگهداری غذای کودک شاید در ظاهر ساده به نظر برسن، ولی رعایت همین نکات باعث میشه غذای کودک همیشه تازه، سالم و بیخطر بمونه. رعایت اصول بهداشتی در تهیه غذای کودک به ویژه در فصلهای گرم سال یا وقتی کودک غذاش رو با خودش به مهد میبره، اهمیت زیادی داره و دقت به جزئیات بهداشتی حسابی مهم میشه.
غذای پخته شده رو برای کودک تا چند روز میشه در یخچال و فریزر نگهداری کنم؟
با توجه به اینکه غذاهای خانگی بدون مواد نگهدارنده هستن، پس باید با دقت بیشتری نگهداری بشه تا هم سالم بمونه هم ارزش غذاییاش حفظ بشه. به طور کلی غذای پخته شده کودک رو میتونی به مدت 24 تا 48 ساعت در یخچال و بین 1 تا 2 ماه در فریزر، در ظروف پلاستیکی دردار مخصوص فریزر نگهداری کنی.
فقط دقت کن که حجم غذایی که در هر بسته میخوای برای کودک فریزری کنی کم باشه که موقع یخزدایی لازم نباشه کل بسته غذا رو آب کنی. ضمن اینکه یخ زدایی در دمای یخچال باشه نه در دمای محیط؛ یعنی از چند ساعت قبل اون بسته غذا رو از فریزر خارج کن و توی یخچال بذار تا به تدریج از حالت انجماد دربیاد. دما و مدت زمان نگهداری برای هر نوع ماده غذایی مقداری متفاوته.
جمع بندی
رعایت اصول بهداشتی در تهیه غذای کودک، پخت و نگهداری آن، یکی از مهمترین راهها برای حفظ سلامت اوست. وقتی مامانها به نکاتی مثل شستن دستها، پخت کامل غذا، خرید از جای مطمئن و نگهداری اصولی توجه کنن، هم از مسمومیت غذایی جلوگیری میشه و هم مواد مغذی غذاها بهتر حفظ میشن. در نهایت، غذای سالم و ایمن یعنی داشتن فرزندی شاد، سالم و پرانرژی.
